Op zoek naar de ster

6 januari: bij christenen in landen in het Midden Oosten, de Russisch Orthodoxe Kerk en aanhangers van de Koptische Kerk in Egypte is dit de dag waarop Kerstmis gevierd wordt. Maar of je Kerstmis vierde op 25 december of vandaag, dat maakt blijkbaar geen klap uit: de ´boodschap van vrede´ die het zou moeten brengen wordt aan beide fronten nog niet gehoord…. 

Deze datum staat bij ons bekend als ‘Driekoningen’. Volgens de Bijbel gingen drie koningen -of wijzen, afhankelijk van de evangelist, of soms worden ze als ‘magiërs’ betiteld- op zoek naar de lang voorspelde Verlosser, een Koning die een nieuw begin inluidde. Ze volgden een heldere ster, waarvan zij overtuigd waren dat daarmee een voorspelling, een oude belofte, werd vervuld.  

Hun geschenken, goud, wierook en mirre, hebben een metaforische betekenis. Hoewel de uitleg verschilt wil het zoveel zeggen als: symbolen voor zuiverheid, dienende liefde en ware kennis. Je zou toch zeggen dat dát juist ingrediënten zijn die ze toen bij die Verlosser zouden zijn komen hálen? Misschien werkt het andersom, en worden deze dingen vanzelf méér wanneer je ze deelt? 

Maar wie dit verhaal uitsluitend met hedendaagse westerse ogen leest, die doet zichzelf tekort. Zo hebben we in onze moderne tijd de sterrenkunde opgedeeld in astronomie en astrologie, wat vroeger niet het geval was. In een vroege vertaling van de Bijbel in het Grieks was die ster aangeduid als astèr (ἀστὴρ), wat op kometen, supernova’s of planeten (dwaalsterren zoals ze toen genoemd werden) kon duiden, maar ook een blik in de toekomst inhield. 

Sterren lijken in zeker opzicht op mensen. Een geboorte van een mens is de ultieme vorm van creatie: een mens maakt een nieuwe mens. Maar ook in de diepe kosmos zien we creatie: in uitgestrekte gasnevels worden sterren ‘geboren’ en ook hun levens zijn zo verschillend als die van mensen: ze worden geboren, bestaan een tijd, stralen krachtig, groeien als ze ouder worden, om vervolgens in kracht af te nemen en te sterven. Jonge sterren stralen hun intense warmte van binnen naar buiten uit en ze zijn omgeven door een magnetisch aura.  

Sterren houden verband met onze geboorte en ons leven. Wie kent niet de uitdrukking ´onder een gelukkig gesternte geboren zijn´? Want wie dat is overkomen, die wacht veel voorspoed en geluk.   

Hebben wij nog meer gemeen met die wijzen van toen uitdat oude verhaal? Nog steeds zijn we geneigd om het licht buiten onszelf te zoeken. Naar oplossingen als vrede en verdraagzaamheid die ergens aan de horizon gloren, wachten om ontdekt te worden. Hongerend naar een nieuw begin, hopend op een toekomst die mooier is dan het toekomstbeeld dat we eigenlijk vrezen. Al wat het van ons vraagt is om uit het donker te treden, en als het ware uit onze schaduw te stappen. Maar durven we daar ook op te vertrouwen? Welk licht gloort er voor ons in de verte? 

Tijdens een cursus die ik eens volgde kwam de vraag op: ‘Wat is gemakkelijker: jezelf veranderen, of jezelf te accepteren zoals je bent?’ Een interessante gedachte. Misschien is eerst het ene nodig om het andere te kunnen. Of is het juist andersom? Iedereen wordt wel op een of andere manier gekweld door tegenslag in het leven – de ene slag wat groter dan de ander, maar eraan ontkomen kunnen we niet. Dan rijst alleen de vraag of die tegenslagen niet onevenredig veel van onze aandacht vragen. En of onze wensen niet alle zegeningen die we al hebben ontvangen ondersneeuwen.  

Wat brengt mij in beweging, dit nieuwe jaar? En wat heb ik zelf daaraan bij te dragen? Ieder van ons is in staat om dat vlammetje te laten ontbranden. We hoeven niet op zoek te gaan naar die kracht buiten ons. We hoeven slechts in te zien dat we het licht in ons kunnen vinden. Er zit een supernova in ons! We hoeven alleen maar in te zien dat die kracht van vrede en liefde in onszelf zit.  

Laten we vooral in goed vertrouwen kleine zaadjes planten, in de hoop op een rijke oogst van vrede, liefde en verdraagzaamheid. Gewoon, eerst in eigen kring, die cirkel van invloed waar we wel aan bij kunnen dragen. Daar zit alle wijsheid en rijkdom in die we nodig hebben. En wie weet, gebeurt er iets magisch en wordt het alleen maar méér zodra we het delen en die kring vanzelf groter! 

Ik wens je een jaar vol liefde en vrede toe – het groeit al in je hart.