Thank God It’s Friday: Goede Vrijdag!

Geplaatst op 15/04/2022

Had ik je al een Goede Vrijdag gewenst vandaag? Want vandaag is het ‘Goede Vrijdag’. Op de een of andere manier is bij die term de associatie met ‘Thank God it’s Friday’ in mijn hoofd gekropen; de titel van een Amerikaanse discofilm, maar ook de naam van een restaurantketen in Amerika, waar ze werkelijk goddelijk lekkere steaks bakken. En dan, tja, is de vrijdag niet voor de meeste mensen wel goed, vanwege het vooruitzicht op het naderende (extra lange) weekend? Maar goed: ‘goed’? Het is maar wat je ‘goed’ noemt. Het heeft meer iets weg van een erg slechte dag, als je de betekenis beter beschouwt. Laten we het er maar op houden dat ´Het Goede´ in de wereld op die dag aan de mensheid was ontvallen, want op Goede Vrijdag wordt de lijdensweg en de dood van Jezus aan het kruis herdacht. 

De kruisweg 

Op veel plekken komt men op deze dag rond 15.00 uur in de kerk bijeen voor de kruisweg. Deze kruisweg herinnert aan de weg die Jezus ging van het paleis van Pilatus, waar hij veroordeeld werd, naar de berg Golgotha en deze bestaat uit veertien staties of halteplaatsen in de kerkruimte, waar telkens een feit uit de kruisweg van Jezus wordt herdacht. We dragen de beelden in vele vormen nog met ons mee. 

Gisterenavond heb ik weer voor de buis gezeten om The Passion te zien. In de ongewone setting van de stille straten in de tijd waarin we nu leven had het geheel een ongewone sfeer. Over de muzikale invulling wordt verschillend gedacht, maar dat de kracht van een verhaal doorgaans ligt bij de kracht van de verteller, dat mocht wat mij betreft blijken door de subtiele persoonlijke verwijzingen van verteller Ruud de Wild. 

Feit of fictie  

Jezus moet hoe dan ook een zeer inspirerende persoonlijkheid geweest zijn, in die dagen. Voor zijn vrienden en volgelingen was hij de Messias, maar voor de Romeinse overheerser een onruststoker, een rebel, een vrijheidsstrijder die door een groeiende groep aanhangers een bedreiging vormde. Was Hij slechts een historisch figuur of de menselijke godsverschijning, de Zoon van God of net zo goed als wij dat zijn: kind van God? Hoe dan ook onschuldig, of de onschuld zelf. Gevangengenomen en berecht. Verraden door een kus; hoe in-en-in slecht is het niet om verraden te worden door zo een liefhebbend gebaar? 

Een oud verhaal, of… actualiteit? 

Hoe dan ook: op die dag had de angst van de overheerser ervoor gezorgd dat deze mens aan wreedheden is gestorven. Angst voor het onbekende, of angst voor het feit dat de simpele boodschap van de Liefde niet werd begrepen. En toen viel het doek… 

De passie wordt voortgezet in het dagelijkse lijden, de miserie, de verlatenheid en het buitensporige geweld. En dan wordt het ineens merkwaardig en pijnlijk actueel: wassen wij onze handen nog steeds stuk, of wassen wij ze nog in onschuld? Durven leiders vandaag de dag nog op te staan voor de waarheid, of is het als riet meebewegen met de wind om niet gemaaid te worden? Tellen de gunsten van het volk, of handelen leiders uit eigenbelang? Ook nu worden mensen en volkeren onderdrukt en onschuldigen zonder eerlijk proces berecht en vermoord.   

Wat moeten wij, wat moet ik hiermee? 

Wat kunnen wij met deze boodschap? Zit er misschien een les in, iets waar wij vandaag de dag nog van kunnen leren? Hoe trouw zijn wij eigenlijk nog aan datgene waarin we oprecht geloven? Brengt niets ons dan uit ons evenwicht? Als wij het belang van de liefde niet meer zien, is de liefde dan nog wel van belang? En wat brengt het mij persoonlijk voor boodschap? Als ik er al een boodschap aan heb… 

Misschien zijn ook wij wel te beïnvloeden door de massa, of door de ogenschijnlijk gevestigde orde. Misschien keren wij net zo gemakkelijk de voortvluchtigen in deze wereld de rug toe, wanneer we ze niet op hun woord willen geloven. Kunnen wij de gevestigde orde wel op hun woord geloven? Onschuldigen worden uitgeruild tegen schuldigen en vervolgens beschuldigd en berecht. Om dan hocus-pocus-pilatus-pas de handen in onschuld te wassen. De angst overwint en de chaos regeert. Geen haan die ernaar kraait. Of toch….?  

Waar staan wij? 

We staan vandaag onder het kruishout. We kruisigen de Onschuldige zonder te zien, zonder Hem een broederlijke en vriendschappelijke hand toe te steken als Hij zijn kruis en ons lijden draagt.  

Maar het lijden van Goede Vrijdag is geen zinloos offer, zo luidt de boodschap. Het is een offer in liefde dat leven en menswaardigheid voortbrengt. En toch: Jezus sterft in eenzaamheid. Niemand helpt, niemand is zijn deelgenoot. De massa vervolgt haar weg in stilte.  

Vandaag worden we uitgenodigd om op te kijken naar het kruishout en het lijden onder ogen te zien. Het is er, onmiskenbaar. Een rauwe werkelijkheid van zo’n 2000 jaar terug, maar vandaag de dag nog zo pijnlijk actueel. Het lijden en het sterven: het lijkt allemaal zo zinloos…  

Vandaag mogen we opkijken naar wat liefde doet. Jezelf geven is het meeste dat je geven kunt en het laatste dat overblijft als je alle bezit wegdenkt.  

Vandaag mogen we zien dat die liefde ons opheft. Het lijden en sterven is uiteindelijk een weg die sterker is dan de dood, want het is een weg dóór de dood. Sterven om opnieuw geboren te worden: een troostrijke gedachte.   

Vandaag mogen we vooral zien wat vandaag-de-dag in ons leven doet. Leven vanuit de liefde die Jezus ons naliet – een eeuwigdurende erfenis. We worden opgetild uit onze eigen dood van zonden en gedragen naar het Nieuw.  

Dankzij Goede Vrijdag mogen wij dankbaar het hoofd hooghouden en uitzien naar de toekomst. Mogen we daarin eens geloven… 

Ik wens je hoe dan ook een Goede Vrijdag!